Atatürk Devrimleri
Atatürk askerî bir dahî ve karizmatik bir lider olmasının yanısıra aynı zamanda büyük bir devrimciydi. O dönemlerde, Türkiye Cumhuriyetinin çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşabilmesi ve kültürel açıdan gelişmiş toplumların aktif bir üyesi olabilmesi için modernize edilmesi çok önemli idi. Atatürk 1924 ile 1938 yılları arasında, insanlarının kurtuluşları ve hayatta kalabilmeleri için yaşamsal öneme sahip olan ve Türkiye'yi "Çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak" amacı güden devrimleri hayata geçirdi. Türk halkı tarafından büyük bir coşku ile karşılanmış olan bu devrimleri beş başlık altında toplayabiliriz:
-
Siyasal Devrimler
-
Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
-
Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)
-
Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)
-
-
Toplumsal Devrimler
-
Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi (1926-1934)
Atatürk Devrimleri ile birlikte, yüzyıllar boyunca ihmâl edilmiş olan Türk kadınına yeni haklar tanınmıştır. Böylece kabul edilmiş olan medenî kanun gereğince kadınlar da erkeklere tanınan haklara sahip oldular, resmî görevlere atanabilme, oy verme ve Millet Meclisine seçilebilme hakkına sahip oldular. Tek eşlilik ilkesi ve kadınlara tanınan eşit haklar, Türk toplumuna bir canlılık kazandırdı.
-
Şapka ve kıyafet devrimi (25 Kasım 1925)
-
-
-
-
-
-
Kıyafet devrimi ile birlikte, kadınlar çarşaf giymekten vazgeçerek, modern kadın elbiseleri giymeye başladılar. Erkekler ise fes yerine şapka giymeye başladılar.
-
Tekke zâviye ve türbelerin kapatılması (30 Kasım 1925)
-
Soyadı kanunu (21 Haziran 1934)
Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen yasa gereğince Türkler soyadı aldılar ve Milletin liderine de "Türklerin Babası" anlamına gelen Atatürk soyadı verildi.
-
Lâkap ve ünvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)
-
Uluslararası saat ve takvim (1925) ve uzunluk ölçülerin kabulü (1931)
-
-
Hukuk Devrimi
-
Mecellenin kaldırılması (1924-1937)
-
Türk Medenî Kanunu ve diğer kanunların çıkarılarak laik hukuk düzenine geçilmesi (1924-1937)
1920 yılında kurulmuş olan yeni Türkiye Devletinin yeni bir hukuk sistemine ihtiyacı vardı. Atatürk, Şeriat Kanununun yerine İsviçre Medeni Kanununu getirmiş, o dönemde geçerli olan ceza yasasının yerine ise İtalyan Ceza Yasasını getirmiştir. Türk Hukuk Sistemi ise tüm çağdaş gereksinimler Çerçevesinde modernize edilmiştir.
-
-
Eğitim ve Kültür Alanındaki Devrimler
-
Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart 1924)
-
Yeni Türk harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
-
-
-
-
-
-
Atatürk'ün gerçekleştirmiş olduğu en önemli devrimlerden biri Arap alfabesinin kaldırılması ve Latin alfabesinin kabul edilmesi olmuştur. 3 Kasım 1928 tarihinde, yeni Türk Alfabesi kabul edilmiştir.
-
Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması (1931-1932)
-
Üniversite öğreniminin düzenlenmesi - Öğrenimin laikleştirilmesi (31 Mayıs 1933)
19. Yüzyıl başlarına dek, Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde çeşitli eğitim sistemleri uygulanmaktaydı. Atatürk İslami eğitim veren medrese sisteminin yeni toplumun ihtiyaçlarına cevap veremeyeceğini gördü. Bu nedenle, batı modellerine benzeyen yeni bir eğitim sisteminin oluşturulması gerekliydi. Böylece, mevcut sistem değiştirilerek 1933 yılında bir üniversite reformu gerçekleştirilmiştir.
-
Güzel sanatlarda yenilikler
-
-
Ekonomi Alanında Devrimler
-
Aşârın kaldırılması
-
Çiftçinin özendirilmesi
-
Örnek çiftliklerin kurulması
-
Sanayii Teşvik Kanunu'nun çıkarılarak sanayi kuruluşlarının kurulması
-
I. ve II. Kalkınma Planları'nın (1933-1937) uygulamaya konulması, yurdun yeni yollarla donatılması
-
Atatürk'ün Türk Tarihi ile ilgili Çalışmaları
Kültürel alanda bir tür milliyetçilik anlamındaki yazı devrimi sonrasında, Atatürk tarih konusuna ağırlık verdi ve 1931 yılında Türk Tarih Kurumunu kurdu. Burada, Türkiye Tarihi kapsamlı bir şekilde incelenmekte ve değerlendirilmektedir.
Diğer Devrimler
1924 Hafta sonu Kanunu, 1926 Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu.
|
||||
|
